ارزیابی خودکار رفاه جوجه‌های گوشتی، آیا پیاده‌روی فعال نقطه شروعی برای شناسایی خودکار است؟
ارزیابی خودکار رفاه جوجه‌های گوشتی
ارزیابی خودکار رفاه جوجه‌های گوشتی، آیا پیاده‌روی فعال نقطه شروعی برای شناسایی خودکار است؟
ارزیابی خودکار رفاه جوجه‌های گوشتی به دلیل تعداد بسیار زیاد پرندگان و تنوع معیارهای رفاهی پیشنهادی، چالش‌هایی خاص دارد. یکی از موضوعات کلیدی، مفهوم “پیاده‌روی فعال” است. آیا این رفتار می‌تواند به‌عنوان نقطه شروعی برای شناسایی خودکار رفاه در این پرندگان استفاده شود؟
فناوری هوشمند و مدیریت حیوانات مزرعه
فناوری هوشمند در سال‌های اخیر به یکی از ابزارهای مهم در نظارت و مدیریت حیوانات مزرعه تبدیل شده و توانسته هم بهره‌وری و هم رفاه حیوانات را بهبود ببخشد. در صنعت گاوداری، این فناوری به موفقیت‌های چشمگیری رسیده است؛ به‌طوری‌که نظارت خودکار، امکان تنظیم رژیم غذایی و درمان‌های اختصاصی برای هر گاو را فراهم کرده و در نتیجه، رفاه حیوانات را ارتقا داده است.
رفاه فردی یا گله‌ای؟
در صنعت گاوداری، هر گاو سهم اقتصادی قابل توجهی در کل گله دارد، بنابراین مدیریت و نظارت فردی برای هر حیوان از لحاظ مالی توجیه‌پذیر است. اما در مرغداری، به دلیل تعداد بسیار زیاد جوجه‌ها، این کار چالش‌برانگیزتر است.
در سالن‌های پرورش جوجه‌های گوشتی معمولاً ۲۰,۰۰۰ تا ۵۰,۰۰۰ پرنده نگهداری می‌شوند و یک مزرعه ممکن است شامل چندین سالن و تا ۷ چرخه پرورش در سال باشد. از این رو، ارزش اقتصادی هر پرنده نسبت به کل گله ناچیز است. تصمیمات مدیریتی – مانند زمان استفاده از دارو، تنظیم نور، تغییر رژیم غذایی یا ارتفاع آبخوری‌ها – بر اساس نیازهای گله به‌طور کلی گرفته می‌شود، نه بر اساس نیاز هر پرنده. حتی معیارهای رفاهی مانند درصد مرگ‌ومیر یا سوختگی زانو نیز برای کل گله محاسبه می‌شوند، نه به‌صورت فردی.
پروفسور “ماریان داوکینز” از دانشگاه آکسفورد معتقد است که این روش، نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند. او می‌گوید: “رفاه یک مسئله فردی است، نه ویژگی گله یا گروه. این حیوانات به‌صورت فردی احساس درد یا لذت می‌کنند. بنابراین، ارزیابی سطح گله به‌تنهایی برای تضمین رفاه آن‌ها کافی نیست.”
نقش فناوری هوشمند
داوکینز باور دارد که فناوری هوشمند می‌تواند تحولی اساسی در بهبود رفاه جوجه‌های گوشتی ایجاد کند. او می‌گوید: “در کشاورزی دقیق (Precision farming)، ما دیده‌ایم که چطور می‌توان به جای کل مزرعه، درمان‌هایی مانند کوددهی یا آبیاری را برای بخش‌های خاص یا حتی یک گیاه مشخص انجام داد.
در مرغداری دقیق نیز، این فناوری می‌تواند بر رفاه فردی جوجه‌ها تمرکز کند. برای مثال، فناوری‌های هوشمند می‌توانند به کشاورز هشدار دهند که کدام پرنده آسیب دیده یا در کدام بخش سالن ممکن است مشکلی مانند ازدحام یا خفگی وجود داشته باشد.”
پروفسور داوکینز چنین می‌گوید:
“سالن‌هایی که هزاران پرنده را در خود جای داده‌اند، دیگر لازم نیست به‌عنوان یک واحد یکپارچه در نظر گرفته شوند. می‌توان آن‌ها را به‌صورت گله‌هایی متشکل از بسیاری از پرندگان، با شرایط مختلف و نتایج رفاهی متفاوت مدیریت کرد.”
اما در حال حاضر، فناوری لازم برای این کار در دسترس نیست. جدا کردن یک پرنده از گله‌ای شامل هزاران جوجه سفید گوشتی که دائماً در حال حرکت، ادغام و پراکندگی هستند، در نوری که اغلب کم است، پردازش تصاویر را بسیار دشوار می‌کند. همچنین فناوری‌های صوتی و تصویربرداری حرارتی نیز مشکلات مشابهی در تشخیص پرندگان از پس‌زمینه و از یکدیگر ایجاد می‌کنند.
شاخص‌های رفاه
چالش سوم، به گفته داوکینز، این است که کدام شاخص یا معیارهای رفاهی باید استفاده شوند. مدل‌های “پنج آزادی” و “پنج حوزه” نقش مهمی در تعیین اهداف رفاهی داشته‌اند که مورد توافق تولیدکنندگان، دانشمندان و عموم مردم قرار گرفته‌اند. بااین‌حال، این مدل‌ها تنها آرمان‌های کلی را تعیین می‌کنند و راهنمایی دقیقی درباره چگونگی اندازه‌گیری رفاه در عمل ارائه نمی‌دهند.
برای استفاده در مزارع واقعی، این مفاهیم باید به شاخص‌های عملی تبدیل شوند که بتوانند توسط بازرس‌های انسانی یا الگوریتم‌های قابل‌اجرا با ماشین‌ها به کار گرفته شوند. پروتکل Welfare Quality برای جوجه‌های گوشتی، رفاه را به چهار دسته تقسیم می‌کند: تغذیه مناسب، اسکان مناسب، سلامت مناسب، و رفتار مناسب. برای هر دسته، فهرستی از شاخص‌های مختلف مانند تمیزی پرها و کیفیت بستر برای اسکان مناسب و عدم وجود سوختگی زانو و تاول سینه برای سلامت مناسب ارائه می‌شود.
پر کردن چنین چک‌لیست‌هایی زمان‌بر است و اغلب نیاز به قضاوت‌های ذهنی دارد، که این امر می‌تواند به دقت و استانداردسازی نظارت‌ها آسیب برساند.
پروفسور داوکینز توضیح می‌دهد که با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در خودکارسازی ارزیابی رفاه جوجه‌های گوشتی، این فناوری هنوز به‌صورت گسترده در مزارع تجاری استفاده نمی‌شود. او معتقد است که بهترین راه برای اندازه‌گیری ویژگی‌های رفاهی این است که:
1. به‌صورت جهانی توافق شود که این ویژگی‌ها بخش اصلی و ضروری رفاه جوجه‌ها باشند.
2. آن‌قدر متمایز باشند که مشکلات تکنولوژیکی کمتری برای شناسایی در گله‌های بزرگ مزارع تجاری ایجاد کنند.
پیاده‌روی فعال
رفتاری که هر دو این شرایط را برآورده می‌کند، «پیاده‌روی فعال» است. به گفته داوکینز، پیاده‌روی فعال یا مستمر (جایی که پرنده به‌طور مداوم و با قدم‌های منظم برای مدت معینی حرکت می‌کند)، اگرچه تعریف کاملی از تمام جنبه‌های رفاه نیست، اما نشان‌دهنده یک پرنده سالم است و با بسیاری از جنبه‌های دیگر رفاه خوب مرتبط است.
این رفتار همچنین متمایز بوده و شناسایی آن برای ماشین‌ها نسبتاً ساده است. داوکینز می‌گوید:
«بنابراین، پیاده‌روی فعال به‌طور ایده‌آل به‌عنوان نقطه شروعی برای شناسایی خودکار رفاه مناسب است؛ بنیادی که در آینده می‌توان شاخص‌های رفاهی بیشتری را با رشد دانش ما و گسترش تکنیک‌های تحلیلی پیشرفته به آن اضافه کرد.»
منبع: مجله ماهیانه طیور Poultry World